Άφιξη στην Αθήνα του Κωνσταντίνου Καραμανλή...

24 Ιουλίου 1974 (47 χρόνια πριν):

Άφιξη στην Αθήνα του Κωνσταντίνου Καραμανλή με το αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας που διέθεσε ο πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εσταίν στενός προσωπικός του φίλος, (αντί αεροσκάφους του ΝΑΤΟ που προγραμματίσθηκε), κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου στρατηγού Φ. Γκιζίκη, όπως έτσι δηλώθηκε. Η άφιξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή σήμανε και το τέλος της 7ετούς στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα, αν και η τότε στρατιωτική ηγεσία διατηρήθηκε στη θέση της, ενώ ο Α. Παπανδρέου μέχρι το επόμενο Καλοκαίρι του 1975 δήλωνε \"Η χούντα δεν έπεσε\".
Περίοδος 1974-1980: Επιστροφή στην Ελλάδα

Ο Καραμανλής, περιβαλλόμενος από αστυνομικούς, έχοντας αποβιβαστεί από το αεροπλάνο που τον μετέφερε από το Παρίσι στην Αθήνα (24.7.1974).

Στις 24 Ιουλίου 1974, μετά την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος της χούντας των Συνταγματαρχών και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επανήλθε θριαμβευτικά στην Ελλάδαμε το αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας το οποίο έθεσε στη διάθεσή του ο Γάλλος πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ ντ'Εσταίν, στενός προσωπικός του φίλος. Έγινε πρωθυπουργός με μεγάλη δημόσια υποστήριξη, κυρίως επειδή θεωρήθηκε ως η πιο βολική λύση για τις τότε (συντηρητικές) στρατιωτικές και οικονομικές ελίτ.Σχημάτισε αμέσως κυβέρνηση εθνικής ενότητας προκειμένου να ασχοληθεί αμέσως με την κρίση της Κύπρου και για να αποκαταστήσει τους δημοκρατικούς θεσμούς στην Ελλάδα. Οι ιδιαίτερες συνθήκες με τις οποίες επήλθε η μεταπολίτευση, η ταχύτητα μεταβίβασης της εξουσίας από τους στρατιωτικούς και η συμφωνία τελικά του αστικού πολιτικού κόσμου προς το πρόσωπο του Καραμανλή, χωρίς να έχει επέλθει κοινωνική αποσταθεροποίηση και μαζική κινητοποίηση, του επέτρεπαν να εφαρμόσει τη μετριοπαθή στρατηγική του, χωρίς την άμεση πίεση ριζοσπαστικών εναλλακτικών, τις οποίες θα επιδίωκε να προλάβει πριν από πιθανή εκδήλωσή τους και όχι να τις εξουδετερώσει μετά από αυτήν.

Στο συνταγματικό και πολιτειακό πλαίσιο ο Καραμανλής κινήθηκε ταχύτατα και επιδίωξε τη συμβολική και πραγματική αποκοπή από το θεσμικό πλαίσιο της δικτατορίας. Την 1η Αυγούστου επανέφερε σε ισχύ το Σύνταγμα του 1952, με εξαίρεση τις διατάξεις για τη βασιλεία, για την οποία επιφυλάχτηκε να κριθεί σε δημοψήφισμα. Ο Καραμανλής, όπως προκύπτει από την πορεία των εξελίξεων, δεν ήταν ευνοϊκά διακείμενος έναντι του θρόνου, αν και τα στοιχεία που αφορούν τη στάση του δεν συγκροτούν σύνολο, αλλά αποσπασματικές επικρίσεις της στάσης του στέμματος το 1963, κατά τη διαφωνία του για την επίσκεψη στο Λονδίνο, ή το 1967, για τη μεθόδευση της αντιδικτατορικής κίνησης του βασιλιά, που έτεινε να αγνοεί τις υποδείξεις του Καραμανλή. Ο Καραμανλής απέφυγε πάντως να αντιταχθεί στη βασιλεία, καθώς ηγούνταν μιας παράταξης από παράδοση προσκείμενης στο στέμμα, απέφυγε επίσης οποιαδήποτε αναφορά στο πολιτειακό κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1974 και στο δημοψήφισμα που ακολούθησε τήρησε ουδετερότητα, η οποία ερμηνεύτηκε από προσκείμενους στη βασιλεία ως αρνητική στάση έναντι του θρόνου. Το χαμηλό ποσοστό υπέρ της βασιλείας (30,82%) και η χαμηλή επίδοσή της σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες και ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα απέδειξε ότι ο θεσμός είχε ασθενή βάση, ήταν αποκομμένος από τις δυναμικές τάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας και δικαίωσε τη στάση του Καραμανλή, του οποίου η παρέμβαση είναι αμφίβολο κατά πόσο θα είχε κλίνει το αποτέλεσμα υπέρ του στέμματος έστω και οριακά. Ταυτόχρονα ο Καραμανλής ήταν σε θέση να συγκρατήσει στο νεοϊδρυθέν, το 1974, κόμμα του, τη Νέα Δημοκρατία, τον κύριο όγκο όσων ψήφισαν υπέρ της βασιλείας, αν και η δυσαρέσκεια ενός τμήματος των τελευταίων δεν ήταν άμοιρη πολιτικών συνεπειών στη συνέχεια.