Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας

 H Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας (αραβικά: الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية‎ /Al Jazairia al Dimukratiya al Saabiya) ή Αλγερία (αραβικά: الجزائر/Al Jazair, βερβερικά: ⴷⵣⴰⵢⴻⵔ, γαλλικά: Algérie), είναι μία χώρα στη βόρεια Αφρική. Έχει έκταση 2.381.741 τ.χλμ. και πληθυσμό 44.700.000 κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021. Είναι η μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής και του αραβικού κόσμου σε εκταση. Το όνομα της χώρας προέρχεται από το όνομα της πρωτεύουσάς της, Αλγέρι.

Ετυμολογία
Η λέξη Αλγερία προέρχεται από το όνομα της πόλης Αλγέρι, που με τη σειρά του προέρχεται από τη αραβική λέξη al-jazā’ir, που σημαίνει νησιά, και που αναφέρεται στα τέσσερα νησιά τα οποία βρίσκονταν στις ακτές της πόλης, μέχρι που ενσωματώθηκαν στη στεριά το 1525.
Γεωγραφία

Με έκταση 2.381.741 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η Αλγερία είναι η δέκατη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο και η μεγαλύτερη στην Αφρική και στον αραβικό κόσμο, ενώ είναι και η μεγαλύτερη μεσογειακή χώρα. Καθώς είναι μια χώρα τεράστια σε έκταση, η Αλγερία χαρακτηρίζεται από την ποικιλία και την εναλλαγή τοπίων και αναγλύφου.

Στα βόρεια βρέχεται από τη Μεσόγειο, ανατολικά συνορεύει με την Τυνησία και τη Λιβύη, νότια με τον Νίγηρα, το Μάλι και τη Μαυριτανία και βορειοδυτικά με το Μαρόκο. Πρωτεύουσα είναι το Αλγέρι, άλλες μεγάλες πόλεις το Οράν, η Κωνσταντίνη, η Άναμπα (πρώην Μπον), το Σετίφ, το Σιντί Μπελ Αμπές.

Γεωγραφικά χωρίζεται σε 3 περιοχές:
Τη βόρεια Αλγερία ή Τελ, που εκτείνεται μεταξύ της Μεσογείου και της οροσειράς του Άτλαντα.
Τη μέση Αλγερία ή της οροσειράς του Άτλαντα.
Τη νότια Αλγερία ή αλγερινή Σαχάρα.


Η βόρεια Αλγερία έχει αρκετά βουνά, γνωστά με την ονομασία «Όρη της Ακτής». Ανάμεσά τους εκτείνονται εύφορες κοιλάδες και πεδιάδες, που διαρρέονται από πολλούς ποταμούς και χειμάρρους. Η Τελ είναι περιοχή παραγωγής δημητριακών, εσπεριδοειδών, ελιάς, καπνού, βαμβακιού και πολύ πυκνοκατοικημένη.

Η μέση Αλγερία είναι σειρά από οροπέδια με απέραντες ερήμους και ασήμαντη βλάστηση. Έχει και πολλές αλμυρές λίμνες. Τα ψηλότερα όρη της περιοχής είναι το Κελία (2510 μ.) και το Καντίντζα (2490 μ.).

Η νότια Αλγερία είναι η περιοχή της απέραντης αμμώδους και πετρώδους ερήμου, και του ορεινού όγκου του Αχαγκάρ ή Χογκάρ με ψηλότερη κορυφή το όρος Ταχάτ των 3.003 μ. και τα όρη Χογκάρ Ατζέρ, το ανατολικό τμήμα του ορεινού όγκου, με τις περίφημες βραχογραφίες της Παλαιολιθικής και των μετέπειτα εποχών. Υπάρχουν επίσης αρκετές οάσεις στους πολλούς «ουιντιάν», όπως για παράδειγμα η Τουγκούρτ η Ντζανέτ, κ.λπ.
Κλίμα

Παράλληλα με τη γεωγραφία, το κλίμα της Αλγερίας επίσης ποικίλλει από βορρά προς νότο:
Μεσογειακό με σχετικά δροσερά καλοκαίρια και ήπιους βροχερούς χειμώνες στα βόρεια παράλια της Μεσογείου.
Δροσερό έως και ψυχρότερο κυρίως κατά τον χειμώνα στα ορεινά μέρη του Άτλαντα.
Στεπικό από τα νότια οροπέδια του Τελ μέχρι τον 33.50ο Β. παράλληλο περίπου με λιγότερες βροχοπτώσεις.
Καθαρά ερημικό νοτιότερα στο κεντρικό τμήμα της χώρας, έως και «τροπικό ερημικό» θα το χαρακτηρίζαμε στα ακόμα νοτιότερα σημεία της χώρας, στα όρη Αχαγκάρ και νοτιότερα, καθώς το έδαφος της Αλγερίας εκεί φθάνει μέχρι τον 19ο Β. παράλληλο, εισχωρώντας σχεδόν στην καρδιά της δυτικής Αφρικής (Τριεθνές: Αλγερία-Μάλι-Νίγηρας), Εδώ οι βροχές είναι σπάνιες και αν βρέχει, αυτό συμβαίνει περισσότερο στα όρη Αχαγκάρ.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η παρατήρηση σημαντικών διαφορών θερμοκρασίας και βροχοπτώσεων κατά τόπους σε όλη την έκταση της χώρας. Παρ' όλα αυτά θα λέγαμε ότι το κλίμα της είναι γενικά υγιεινό.

Στην περιοχή Αΐν Χανέτς έχουν βρεθεί ίχνη κατοίκησης ανθρώπων από το 200.000 π.Χ. Εργαλεία των Νεάντερταλ, όπως τσεκούρια, της μουστιαίας περιόδου (43.000 π.Χ.), είναι παρόμοια με αυτά στον Λεβάντε. Η Αλγερία ήταν η περιοχή στην οποία αναπτύχθηκαν η πιο εξελιγμένες τεχνικές παρασκευής εργαλείων στη μέση παλαιολιθική περίοδο. Ανάμεσα στο 15.000 και στο 10.000 π.Χ. αναπτύχθηκε στις ακτές της βόρειας Αφρικής ο ιβηρομαυρουσιανός πολιτισμός. Τελικά όλοι αυτοί οι ιθαγενείς πληθυσμοί αποτέλεσαν του Βερβέρους, τους ιθαγενείς της βόρειας Αφρικής.

Μετά το 1000 π.Χ., οι Καρχηδόνιοι είχαν σημαντική επιρροή πάνω τους, ιδρύοντας αποικίες κατά μήκος των ακτών. Βασίλεια των Βερβέρων άρχισαν να αναδύονται, με πιο ξεχωριστό το βασίλειο της Νουμιδίας, και άδραξαν την ευκαιρία που τους προσέφεραν οι Καρχηδονιακοί Πόλεμοι για να ανεξαρτητοποιηθούν από την Καρχηδόνα, αλλά υποτάχτηκαν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μέχρι το 24 π.Χ. Για αρκετούς αιώνες η περιοχή διοικούνταν από τους Ρωμαίους, οι οποίοι ίδρυσαν πολλές αποικίες στην περιοχή. Η Αλγερία ήταν ένας από τους σιτοβολώνες της αυτοκρατορίας. Ο Άγιος Αυγουστίνος ήταν επίσκοπος Ίππωνος (σημερινή Αλγερία).

Οι Γερμανοί Βάνδαλοι, με αρχηγό τον Γκιζέριχο, επεκτάθηκαν στην βόρεια Αφρική το 429 και μέχρι το 435 ήλεγχαν την παράκτια Νουμιδία . Δεν δημιούργησαν σημαντικούς οικισμούς, καθώς τους εμπόδισαν οι ντόπιες φυλές. Όταν οι Βυζαντινοί έφτασαν, η Λέπτις Μάγκνα είχε εγκαταληφθεί και την περιοχή Μσελάτα είχαν καταλάβει ντόπιοι πληθυσμοί.
Μεσαίωνας

Οι Άραβες κατέκτησαν την Αλγερία στα μέσα του 7ου αιώνα συναντώντας ελάχιστη αντίσταση από τους ντόπιους πληθυσμούς, οι οποίοι εξισλαμίστηκαν. Μετά την πρώτη του χαλιφάτου των Ομεϋαδών, στην εξουσία ανέβηκαν πολυάριθμες τοπικές δυναστείες, όπως οι Αγλαβίδες, οι Αλμοχάδες, οι Ζαγιανίδες, Ζιρίδες, Ρουσταμίδες, Χαμαμίδες, Αλμοραβίδες και οι Φατιμίδες. Το ανατολικό τμήμα της Αλγερίας βρίσκονταν στην περιοχή Ιφρικίγια. Οι Φατιμίδες δημιούργησαν ένα χαλιφάτο το οποίο εκτεινόταν στη βόρεια Αφρική μέχρι τη Συρία και την Υεμένη. Τους διαδέχτηκαν στην περιοχή της Αλγερίας βερβερικές δυναστείες.

Στις αρχές του 16ου αιώνα, η Ισπανία κατασκεύασε οχυρωμένα φυλάκια κατά μήκος των αλγερινών ακτών, ενώ κατέλαβε μερικές παράλιες πόλεις, όπως το Μερς Ελ Κεμπίρ το 1505, το Οράν το 1509 και τις Τλεμκέν, Μοσταγκανέμ και Τενές το 1510. Την ίδια χρονιά, μερικοί έμποροι στο Αλγέρι κατέλαβαν ένα από νησιά στο λιμάνι της πόλης και το παραχώρησαν στην Ισπανία, η οποία κατασκεύασε ένα οχυρό εκεί. Όμως, αυτά τα οχυρά αποδείχθηκαν δαπανηρά και ανεπαρκή, καθώς δεν διασφάλιζαν πρόσβαση για τον ισπανικό εμπορικό στόλο.
Οθωμανική Αλγερία

Η περιοχή της Αλγερίας διοικούνταν μερικώς από τους Οθωμανούς για τρεις αιώνες, από το 1516 μέχρι το 1830. Το 1516 οι αδελφοί Ορούτς και Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, οι οποίοι σημείωσαν επιτυχίες ενάντια στους Αφσίδες, μετέφεραν τη βάση τους στο Αλγέρι. Κατάφεραν να κατακτήσουν το Τζιτζέλ και το Αλγέρι από τους Ισπανούς, αλλά ανέλαβαν τον έλεγχο της πόλης αναγκάζοντας τον προηγούμενο ηγέτη, Αμπού Χάμο Μούσα Γ΄ της δυναστείας Μπάνι Ζιγιάντ, να φύγει. Όταν ο Ορούτς σκοτώθηκε το 1518 κατά τη διάρκεια της εισβολής στο Τλεμκέν, ο Χαϊρεντίν τον διαδέχθηκε ως στρατιωτικός διοικητής του Αλγεριού. Ο Οθωμανός σουλτάνους του έδωσε τον τίτλο του μπεϊλέρμπεη και 2.000 γενίτσαρους. Με αυτή τη δύναμη, ο Χαϊρεντίν κατέκτησε ολόκληρη την περιοχή ανάμεσα στην Κωνσταντίνη και το Οράν, αν και το Οράν παρέμεινε σε ισπανικά χέρια μέχρι το 1791.

Οι Βερβερίνοι πειρτές επιτίθονταν σε χριστιανικά και άλλα μη-ισλαμικά πλοία στη δυτική Μεσόγειο. Οι πειρατές συνήθως έπαιρναν το πλήρωμα και το πουλούσαν ή χρησιμοποιούσαν ως σκλάβους. Επίσης, ζητούσαν λύτρα για τους κρατούμενους. Σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Ντέιβις, οι πειρατές συνέλαβαν 1 με 1,25 εκατομμύριο Ευρωπαίους ως δούλους. Συχνά έκαναν επιδρομές στις ευρωπαϊκές ακτές, ώστε να μαζέψουν χριστιανούς τους οποίους θα πουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα της Βόρειας Αφρικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το 1544, ο Χαϊρεντίν κατέλαβε την Ίσκια, παίρνοντας 4.000 κρατούμενους, και υποδούλωσε περίπου 9.000 κατοίκους του Λίπαρι, σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό. Το 1551, ο Τουργκούτ Ρεΐς υποδούλωσε ολόκληρο τον πληθυσμό του Γκόζο, Μάλτα, και τον έστειλε στη Λιβύη. Το 1554, οι πειρατές επιτέθηκαν στο Βιέστε, στη νότια Ιταλία και υποδούλωσαν περίπου 7.000 ανθρώπους. Ανάμεσα στο 1609 και το 1616, η Αγγλία έχασε 466 εμπορικά πλοία λόγω επιθέσεων των Βερβερίνων πειρατών. Τον Ιούλιο του 1627, δύο πειρατικά πλοία από το Αλγέρι έφτασαν μέχρι την Ισλανδία, λεηλατώντας και υποδουλώνοντας τον πληθυσμό.

Το 1671, η περιοχή εξεγέρθη, σκότωσε τον αγά και τον αντικατέστησε. Ο νέος ηγέτης έλαβε τον τίτλο του νταή. Μετά το 1689, το δικαίωμα της επιλογής νταή πέρασε στο ντιβάν, συμβούλιο περίπου εξήντα ευγενών. Το 1710, ο νταής έπεισε τον σουλτάνο να τον αναγνωρίσει ως κυβερνώντα, αντικαθιστώντας τον πασά σε αυτό το ρόλο, αν και το Αλγέρι παρέμεινε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η πειρατεία ενάντια σε αμερικανικά πλοία στη Μεσόγειο οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να αρχίσουν τον πρώτο (1801-1805) και δεύτερο βερβερικό πόλεμο (1815). Μετά τον πόλεμο οι Αλγερινοί ήταν εξασθενημένοι και οι Ευρωπαίοι, με τον αγγλοολλανδικό στόλο υπό τις διαταγές του Βρετανού λόρδου του Έξμαουντ επιτέθηκαν στο Αλγέρι. Μετά από 9 ώρες βομβαρδισμών, υπογράφηκε συνθήκη με τον νταή, ο οποίος συμφώνησε να σταματήσει η υποδούλωση χριστιανών.
Γαλλική Αλγερία

Μετά από μερικά διπλωματικά επεισόδια, οι Γάλλοι εισέβαλαν και κατέλαβαν το Αλγέρι το 1830. Το δουλεμπόριο και η πειρατεία σταμάτησαν μετά την κατάκτηση της πόλης. Ο πληθυσμός της Αλγερίας, έφτασε από 1,5 εκατομμύριο το 1830 σε περίπου 11 εκατομμύρια το 1960. Η γαλλική πολιτική στόχευε να εκπολιτίσει τη χώρα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σχηματίστηκε μια γαλλόφωνη ντόπια ελίτ, αποτελούμενη κυρίως από Βερβέρους Καβύλους. Ως αποτέλεσμα, η γαλλική κυβέρνηση τους ευνόησε.

Από το 1848 μέχρι την ανεξαρτησία, η Γαλλία διοικούσε την μεσογειακή περιοχή της Αλγερίας ως τμήμα της χώρας. Η Αλγερία έγινε προορισμός δεκάδων χιλιάδων Ευρωπαίων μεταναστών, οι οποίοι αργότερα έγιναν γνωστοί ως Πιε-νουάρ. Ανάμεσα στο 1825 και το 1847, 50.000 Γάλλοι μετανάστευσαν στην Αλγερία και εγκαταστάθηκαν κυρίως στο Αλγέρι και το Οράν, όπου οι Ευρωπαίοι αποτελούσαν την πλειοψηφία των κατοίκων.

Σταδιακά, η δυσαρέσκεια των μουσουλμάνων, οι οποίοι δεν είχαν πολιτική ή οικονομική θέση στο αποικιακό σύστημα, οδήγησε σε αιτήματα μεγαλύτερης πολιτικής αυτονομίας και τελικά ανεξαρτησίας από τη Γαλλία. Η ένταση ανάμεσα στους δύο πληθυσμούς οδήγησε το 1954 στην έναρξη του Πολέμου της Αλγερίας, ο οποίος έληξε το 1962 με την ανεξαρτησία της Αλγερίας, μετά από τη συμφωνία του Εβιάν και δημοψήφισμα στην Αλγερία. Η Αλγερία ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη τις 5 Ιουλίου 1962. Περίπου 900.000 Ευρωπαίοι πιε-νουάρ έφυγαν από την Αλγερία ανάμεσα στο 1962 και το 1964.
Ανεξαρτησία

Πρώτος πρόεδρος της Αλγερίας ήταν ο Αχμέντ Μπεν Μπελά, ο οποίος είχε πρωτοστατήσει στον αγώνα για ανεξαρτησία. Το 1963 ξέσπασε ο πόλεμος της Άμμου με το Μαρόκο, το οποίο διεκδικούσε τμήματα της δυτικής Αλγερίας. Ο Μπεν Μπελά ανατράπηκε το 1965 από τον Χουαρί Μπουμεντιέν. Ο Μπουμεντιέν ακολούθησε τη δεκαετία του 1960 και 1970 πρόγραμμα εκβιομηχάνισης στην ελεγχόμενη από το κράτος σοσιαλιστική οικονομία. Ο διάδοχος του Μπουμεντιέν, Τσαντλί Μπεντζεντίντ, εισήγαγε κάποιες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Προήγαγε τον εξαραβισμό της αλγερινής κοινωνίας και δημόσιας ζωής και έφερε δασκάλους αραβικών από άλλες μουσουλμανικές χώρες ώστε να επιστρέψει η χώρα στο ορθόδοξο ισλάμ.

Η οικονομία της Αλγερίας άρχισε να εξαρτάται όλο και περισσότερο από το πετρέλαιο, με αποτέλεσμα οικονομικές δυσκολίες όταν η τιμή του κατέρρευσε τη δεκαετία του 1980.

Η οικονομική ύφεση που προκλήθηκε από την παγκόσμια πτώση των τιμών οδήγησε σε κοινωνική αναταραχή στην Αλγερία τη δεκαετία του 1980. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ο Μπεντζεντίν εισήγαγε πολυκομματικό σύστημα. Ανάμεσα στα νέα πολιτικά κόμματα ήταν το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας, ένας ευρύς συνασπισμός μουσουλμανικών ομάδων.

Στις βουλευτικές εκλογές του 1991, το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας νίκησε, αλλά οι αρχές φοβούμενες την εκλογή ισλαμιστικές κυβέρνησης έκριναν τις εκλογές άκυρες και έκριναν ότι το κόμμα ήταν παράνομο, οδηγώντας σε εμφύλια σύγκρουση, ανάμεσα στο ένοπλο τμήμα του κόμματος και τις εθνικές ένοπλες δυνάμεις της Αλγερίας. Η ισλαμιστική ένοπλη ομάδα κήρυξε παύση πυρός τον Οκτώβριο του 1997 Στις εκλογές που ακολούθησαν το 1999, στις οποίες υπήρχαν κατηγορίες για νοθεία, νίκησε ο Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα. Επανεξελέγη το 2004, το 2009 και το 2014. Με την εξαίρεση κάποιων διαδηλώσεων, η χώρα παρέμεινε σχεδόν ανεπηρέαστη από την Αραβική Άνοιξη.

Στις 24 Μαρτίου του 2009 η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα καταβάλει αποζημιώσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό προσωπικό, όπως επίσης και σε κατοίκους που παρουσίασαν προβλήματα υγείας συνεπεία των πυρηνικών δοκιμών της χώρας, αρχικά στην Αλγερία και στη συνέχεια στη Γαλλική Πολυνησία εντός 30 ετών