Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (ιταλ. Battaglia di Lepanto)

7 Οκτωβρίου 1571 (450 χρόνια πριν):

Η Ιερή Ένωση (Ισπανία και Ιταλία) καταστρέφει τον οθωμανικό στόλο στη ναυμαχία της Ναυπάκτου

Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (ιταλ. Battaglia di Lepanto) είναι μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες στην παγκόσμια ιστορία. Αποτελεί, δε, ακόμη και ιστορικό σταθμό στη ναυτική τακτική, καθώς και στη ναυπηγική.


Ονομασία

Με την ονομασία Ναυμαχία της Ναυπάκτου παρέμεινε στην ιστορία η ναυμαχία που έλαβε χώρα στις 7 Οκτωβρίου του 1571, αφ' ενός μεν μεταξύ των ενωμένων στόλων της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένουας, των Ιπποτών της Μάλτας, του δουκάτου της Σαβοΐας, του δουκάτου του Ουρμπίνο, του μεγάλου δουκάτου της Τοσκάνης και του Πάπα υπό την ονομασία Lega Santa (Ιερή Ένωση), αφ' ετέρου δε του ενιαίου στόλου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην είσοδο του Πατραϊκού Κόλπου -κοντά στις νήσους νότιες Εχινάδες και στο Ακρωτήριο Σκρόφα. Η ονομασία της, δε, προήλθε όχι από την πόλη της Ναυπάκτου, αλλά από την ονομασία (θέση) του Κόλπου που έγινε η ναυμαχία, επειδή τότε ολόκληρος ο Κόλπος ονομαζόταν από τους Ενετούς "Κόλπος της Ναυπάκτου". Οι Δυτικοί ιστορικοί χρησιμοποιούν την ονομασία Ναυμαχία του Λεπάντο (Naval Battle of Lepanto) από το μεσαιωνικό όνομα της πόλης.


Ιστορικό

Μετά τη κατάληψη της Κύπρου από τον Σουλτάνο Σελήμ Β΄, τον Αύγουστο του 1570, και τις επακόλουθες από τους Τούρκους σφαγές των παραδοθέντων Ενετών, αλλά και μετά την προκλητική στάση των Οθωμανών έναντι των χριστιανικών κρατών, άρχισαν τότε, με την πρωτοβουλία του μετέπειτα Αγίου Πάπα Πίου του Ε΄, τα χριστιανικά κράτη και μάλιστα η Ισπανία και η Βενετία, να συνάπτουν συμμαχίες για κοινές πολεμικές ενέργειες κατά των Οθωμανών, που απέβλεπαν κυρίως στη διάλυση του οθωμανικού στόλου και στην απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών.
Συγκρότηση στόλων

Έτσι, οι πλείστες δυνάμεις του συγκροτηθέντος συμμαχικού υπερ-στόλου των δυτικών χριστιανικών κρατών διατέθηκαν από τη Βενετία, που ήταν η περισσότερο πληγείσα στις κτήσεις της, ενώ στον στόλο της Ισπανίας συνενώθηκαν οι στόλοι της Νεάπολης και Σικελίας, που υπάγονταν σ' αυτήν, καθώς και ο στόλος της Γένουας με τα σκάφη του Πάπα. Του ενετικού στόλου, που ήταν διαιρεμένος σε δύο μοίρες, ηγούνταν οι ναύαρχοι Σεμπαστιάνο Βενιέρ, Μάρκο Κουερίνι και Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο, του παπικού στόλου ο ναύαρχος Μαρκαντόνιο Κολλόνα, του γενουατικού ο ναύαρχος Τζαναντρέα Ντόρια και τέλος του ισπανικού ο αδελφός του Βασιλέως της Ισπανίας Δον Ιωάννης ο Αυστριακός (Don Juan d' Austria), υπό την αρχηγία του οποίου τέθηκε όλος ο στόλος. Έτσι, στα μέσα του 1571 ο στόλος αυτός συγκεντρώθηκε στη σικελική Μεσσήνη.


Στις 17 Σεπτεμβρίου ο συμμαχικός στόλος, που αριθμούσε 6 Γαλεάσσες και Γαλέρες (σύνολο 212 πλοία), απέπλευσε από τη Μεσσήνη για τα ελλαδικά ύδατα, προς συνάντηση του οθωμανικού στόλου, μεταφέροντας δύναμη πεζικού περίπου 28.000 ανδρών: 10.000 Ισπανούς απλού πεζικού άριστης ποιότητας, 7.000 Γερμανούς και Κροάτες, 5.000 Ιταλούς μισθοφόρους πληρωμένους από την Ισπανία και 5.000 Βενετούς στρατιώτες. Στις 26 Σεπτεμβρίου ο συμμαχικός στόλος κατέπλευσε στην Κέρκυρα, όπου μετά από μικρή ανάπαυση απέπλευσε προς Νότο, όπου και παραπλέοντας την ηπειρωτική ακτή και φθάνοντας στις Εχινάδες νήσους του Κόλπου της Ναυπάκτου έγινε αντιληπτός ο οθωμανικός στόλος.

Οι οθωμανικές γαλέρες επανδρώνονταν από 13.000 έμπειρους ναύτες, γενικά από ναυτικά έθνη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ονομαστικά από Βέρβερους, Έλληνες, Σύρους και Αιγύπτιους, καθώς και 34.000 στρατιώτες. Έπλεε κι εκείνος προς συνάντηση του χριστιανικού. Αποτελείτο από 222 πολεμικές γαλέρες και 56 γαλιότες και μερικά μικρότερα πλοία. Αρχιναύαρχος του οθωμανικού στόλου ήταν ο Καπουδάν πασάς Αλή Ζαζέ μουεζίν, έχοντας υπ' αυτόν τον αρνησίθρησκο Ναπολιτάνο Μπέη του Αλγερίου Ουλούτς Αλή και τον Μπέη της Αλεξανδρείας Μεχμέτ Σιρρόκο.