Ισημερινή Γουινέα

12 Οκτωβρίου 1968 (53 χρόνια πριν):

Η Ισημερινή Γουινέα αποκτά την ανεξαρτησία της από την Ισπανία.

Η Δημοκρατία της Ισημερινής Γουινέας (ισπανικά: República de Guinea Ecuatorial, γαλλικά: République de Guinée équatoriale, πορτογαλικά: República da Guiné Equatorial) είναι χώρα με έκταση 28.051 τ.χλμ. και πληθυσμό 1.505.588 κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021. Το όνομα της πρωτεύουσας είναι Μαλάμπο. Πρόεδρος της χώρας, από το 1979, είναι ο Τεοδόρο Ομπιάνγκ Νγκέμα Μπασόνγκο. Επίσημες γλώσσες είναι η γαλλική, η πορτογαλική και η ισπανική.

Πρόσφατα, η οικονομική και πολιτική κατάσταση του κράτους άρχισε να αλλάζει έπειτα από την πρόσφατη ανακάλυψη εκτεταμένων κοιτασμάτων πετρελαίου.

Παρά την ονομασία της, δεν υπάρχει τμήμα της χώρας που να βρίσκεται στον Ισημερινό.
 

Γεωγραφία της Ισημερινής Γουινέας

Πρόκειται για ένα από τα μικρότερα κράτη της Αφρικής και αποτελείται από δύο περιοχές: τη Ρίο Μούνι και την Εσωτερική Περιοχή, που περιλαμβάνει το νησί Αννομπόν στο νότιο Ατλαντικό ωκεανό και το νησί Μπιόκο (πρώην Φερνάντο Πο), στο οποίο βρίσκεται η πρωτεύουσα Μαλάμπο.

Το Αννομπόν είναι το νοτιότερο νησί της Ισημερινής Γουινέας και η θέση του είναι βόρεια του Ισημερινού. Το βορειότερο σημείο της χώρας βρίσκεται στο νησί Μπιόκο. Μεταξύ των δύο νησιών και ανατολικά τους βρίσκεται το κυρίως τμήμα της χώρας. Αυτό συνορεύει στα βόρεια με το Καμερούν, στα νότια και ανατολικά με την Γκαμπόν, και στα δυτικά βρέχεται από τον Κόλπο της Γουινέας, όπου βρίσκεται και το νησιωτικό κράτος του Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, μεταξύ Μπιόκο και Αννομπόν. Πρώην ισπανική αποικία, με την ονομασία Ισπανική Γουινέα, το όνομα που έλαβε μετά την ανεξαρτησία υποδηλώνει ότι βρίσκεται κοντά τόσο στον Ισημερινό, όσο και στον κόλπο της Γουινέας. Αποτελεί τη μόνη επικράτεια της Αφρικής όπου επίσημη γλώσσα είναι τα ισπανικά, εκτός από τους θυλάκους Θεούτα και Μελίγια, όπως επίσης και την κατεχόμενη από το Μαρόκο αλλά αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ Δυτική Σαχάρα.

Το κλίμα της χώρας χαρακτηρίζεται από ισχυρές ανεμοθύελλες και ξαφνικές καταιγίδες. Το Πίκο Μπαζίλε είναι το υψηλότερο σημείο, ύψους 3.008 μ. Το μήκος των ακτών της Ισημερινής Γουινέας φθάνει τα 296 χιλιόμετρα. 

Ιστορία

Παιδιά της φυλής Μπούμπι.

 
Οι πρώτοι κάτοικοι του ηπειρωτικού τμήματος της χώρας πιστεύεται ότι ήταν οι Λαμπελάμπες, εκ των οποίων μόνο μικρές απομονωμένες ομάδες στα βόρεια του Ρίο Μούνι. Το 17ο και 19ο αιώνα οι Μπαντού εποίκισαν την περιοχή και έφεραν τις παράκτιες και στη συνέχεια τους Φανγκ. Από στοιχεία των τελευταίων πιθανότατα προέκυψαν οι Μπούμπι, οι οποίοι μετανάστευσαν στο Μπιόκο από το Καμερούν και το Ρίο Μούνι σε κύματα, διαδεχόμενοι τους άλλοτε νεολιθικούς πολιτισμούς. Οι Μπούμπι υπήρξαν οι πρώτοι άνθρωποι που κατοίκησαν στο νησί Μπιόκο. Ο πληθυσμός του Αννομπόν, που είναι αυτόχθονες της Ανγκόλας, εισήχθη από τους Πορτογάλους μέσω του νησιού Σάο Τομέ (στο Σάο Τομέ και Πρίνσιπε).

Ο Πορτογάλος εξερευνητής Φερνιάο ντο Πό (Fernão do Pó) θεωρείται ο πρώτος Ευρωπαίος που ανακάλυψε το νησί Μπιόκο το 1472, ενώ πορευόταν με σκοπό να βρει την Ινδία. Ονόμασε το νησί Formosa ("Όμορφο"), ωστόσο πολύ σύντομα έλαβε το όνομα του Ευρωπαίου εξερευνητή. Τα νησιά Φερνάντο Πο και Αννομπόν αποικίστηκαν από την Πορτογαλία το 1474. Το 1778 το νησί, τα γειτονικά του νησιά και τα δικαιώματα για εκμετάλλευση της ευρύτερης περιοχής ανάμεσα στον ποταμό Νίγηρα και τον ποταμό Ογκούε παραχωρήθηκαν στην Ισπανική Αυτοκρατορία. Σε αντάλλαγμα, με τη Συνθήκη του Ελ Πάρδο (1778) ανάμεσα στη Μαρία Α΄ της Πορτογαλίας και το Βασιλιά Κάρολο Γ΄ της Ισπανίας παραχωρήθηκαν στην τελευταία εδάφη στην Αμερική. Στο διάστημα ανάμεσα στο 1778 και το 1810, το έδαφος της Ισημερινής Γουινέας εξαρτήθηκε διοικητικά από τον Αντιβασιλέα του Ρίο ντε λα Πλάτα, με έδρα το Μπουένος Άιρες. Την περίοδο από το 1827 ως το 1843 οι Βρετανοί κατασκεύασαν μια βάση στο νησί, με σκοπό να καταπολεμήσουν το δουλεμπόριο, η οποία στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Σιέρα Λεόνε έπειτα από συμφωνία με τους Ισπανούς το 1843. Το 1844 αποκαταστάθηκε η ισπανική κυριαρχία και η χώρα έγινε γνωστή ως Territorios Españoles del Golfo de Guinea Ecuatorial (Ισπανικά Εδάφη του Κόλπου της Ισημερινής Γουινέας). Το Ρίο Μούνι, κεντρικό τμήμα του κράτους, έγινε προτεκτοράτο το 1885 και αποικία το 1900. Οι διεκδικήσεις εδαφών διευθετήθηκαν με τη Συνθήκη του Παρισιού (1900) και περιοδικά, οι επαρχίες ενώθηκαν διοικητικά υπό την ισπανική διακυβέρνηση. Την περίοδο από το 1926 ως το 1959 ενώθηκαν στην αποικία της Ισπανικής Γουινέας.

Η Ισπανία, έπειτα από πιέσεις εθνικιστών στην αφρικανική αποικία και από τα Ηνωμένα Έθνη, ανακοίνωσε το Μάρτιο του 1968 ότι θα παραχωρούσε ανεξαρτησία στην Ισημερινή Γουινέα. Σε δημοψήφισμα υπό την επίβλεψη παρατηρητών του ΟΗΕ, στις 11 Αυγούστου του 1968, το 63% των ψηφισάντων τάχτηκαν υπέρ του Συντάγματος, με βάση του οποίο η χώρα αποκτούσε κυβέρνηση με Γενική Συνέλευση και Ανώτατο Δικαστήριο με δικαστές ορισμένους από τον πρόεδρο.

Το Σεπτέμβριο του 1968,ο Φρανσίσκο Μασίας Νγκέμα εξελέγη πρώτος Πρόεδρος της χώρας και τον Οκτώβριο παραχωρήθηκε ανεξαρτησία. Τον Ιούλιο του 1970 ο Μασίας δημιούργησε μονοκομματικό καθεστώς και το 1971 σημαντικά τμήματα του Συντάγματος ανεστάλησαν και το 1972 ο Μασίας ανέλαβε τον πλήρη έλεγχο της κυβέρνησης, διοικώντας ισόβια.

Επί καθεστώτος του Μασίας,το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας εξορίστηκε ή αφανίστηκε. Οι εκτελέσεις πολιτικών αντιπάλων, οι θρησκευτικές διώξεις και τα βασανιστήρια ήταν συχνό φαινόμενο. Η οικονομία κατέρρευσε και οι ξένοι έφυγαν από τη χώρα. Το 1975 έκλεισαν όλα τα σχολεία στη χώρα και την ίδια τύχη είχαν και οι εκκλησίες, το 1978. Παράλληλα, ο δικτάτορας μετονόμασε εαυτόν σε Μασία Νγκέμα Μπιγιόγκο Νιέγουε Ντονγκ και φρόντισε για τον εξαφρικανισμό των ονομάτων των κατοίκων και των τοπωνυμίων.

Τον Αύγουστο του 1979 ο ανεψιός του Μασίας και πρώην διευθυντής στη διαβόητη φυλακή της Μαύρης Ακτής, Τεοδόρο Ομπιάνγκ Νγκέμα Μπασόνγκο κατέλαβε την εξουσία και ανέτρεψε το θείο του, έπειτα από πετυχημένο πραξικόπημα. Ο Μασίας συνελήφθη, δικάστηκε και εκτελέστηκε την ίδια χρονιά. Ο Ομπιάνγκ ανέλαβε Πρόεδρος τον Οκτώβριο του 1979, έδωσε στα τοπωνύμια τα παλιά τους ονόματα και σταδιακά ανέλαβε την ανασυγκρότηση της χώρας.